2018-11-18

Najlepsze odmiany ziemniaków na konsumpcję, cz. 1

Klient, czyli konsument decyduje jakie odmiany ziemniaka warto uprawiać. Jak w przypadku innych produktów spożywczych, rolę odgrywają gusty indywidualne i regionalne. Przy wyborze ziemniaków do uprawy, warto wziąć także pod uwagę wyniki badań PDO* COBORU, gdzie wiele odmian jest porównywanych w tym samym reżimie technologicznym i w tych samych warunkach glebowo-pogodowych.

W październiku 2018 ukazała się najnowsza publikacja COBORU pt. „Wstępne wyniki plonowania odmian w doświadczeniach porejestrowych. Ziemniak. 2018”.

Publikacja jest podzielona na części w zależności od przeznaczenia ziemniaków (jadalne i skrobiowe) oraz wczesności. Kryterium oceny odmian jest wysokość plonu (w stosunku do wzorca) oraz zawartość skrobi odmian. Należy przypomnieć, że prezentowane wyniki stanowią średnią z około 30 Stacji Doświadczalnych Oceny Odmian, zlokalizowanym na terenie całego kraju.

W poniższych tabelach znajdują się wyniki z ostatnich 4 lat badań, więc stanowią one doskonały materiał porównawczy i pomocniczy przy wyborze odmiany do sadzenia.

Pierwszą grupę stanowią ziemniaki bardzo wczesne, które zostały zebrane po 40 dniach od wysadzenia. Czyli tzw „młode ziemniaczki”, które wszyscy lubią jeść. Na czele rankingu znalazły się trzy odmiany zagraniczne (wszystkie z oferty AGRICO Polska) :

RIVIERA (hodowca Mts. Boerhave, Holandia) – wydała plon o 17% większy od wzorca

ARIELLE (hodowca Agrico Research B.V., Holandia) – plon wyższy o 14% od wzorca

IMPALA (hodowca Böhm, Niemcy) – plon wyższy o 10% od wzorca.

Krajowe odmiany znalazły się dopiero na miejscach 5-9, z tym, że tylko DENAR (hodowca HZ Zamarte) zrównał się plonem z plonem wzorca. TACJA, MIŁEK, IMPRESJA I LORD plonowały nieznacznie gorzej od wzorca. Szczególnie niekorzystny był ostatni sezon (2018) dla odmiany LORD (hodowca HZ Zamarte), który w poprzednich latach nie odbiegał bardzo od wzorca, a w 2018 był gorszy o 16% od wzorca). Wszystkie wyniki w tabeli 1.

Odmiany jadalne bardzo wczesne

Bardzo ciekawie wypadł ranking tych samych, bardzo wczesnych odmian ziemniaka, zbieranych po zakończeniu wegetacji (czyli w normalnym terminie zbioru). Dominację odmian zagranicznych w czołówce rankingu przerwała odmiana IMPRESJA (hodowca HZ Zamarte), która zajęła drugie miejsce z plonem o 15% lepszym od wzorca (plon wzorca to 419 dt/ha). Nieznacznie lepsza od niej była odmiana ARIELLE (hodowca Agrico Research B.V., Holandia) z plonem o 18% lepszym od wzorca, a trzecia była odmiana IMPALA (hodowca Böhm, Niemcy) ex aequo z odmianą EVEREST (hodowca KWS Potato B.V., Niemcy) z plonem o 11% lepszym od wzorca. DENAR z HZ Zamarte potwierdził swoją produktywność, wydając plon na poziomie 4% wyższym od plonu wzorca. Jeśli chodzi o zawartość skrobi, to dla większości odmian oscylowała ona wokół 11%, plus minus 1%. Wyróżniła się natomiast odmiana MIŁEK (hodowca HZ Zamarte), która posiadała aż 13,8% skrobi . Godne podkreślenia jest, że jest to odmiana, która na przestrzeni ostatnich 4 lata badań PDO, zawsze miała skrobię na wysokim, pow. 13,5% poziomie. Wszystkie wyniki w tabeli 2.

Odmiany bardzo wczesne

Dla odmian wczesnych, średni plon wzorca wyniósł 444 dt/ha. W rankingu tych odmian, pierwsze cztery zajmują odmiany polskie:

BOHUN (hodowca HZ Zamarte) – plon wyższy o 17% od wzorca

LAWENDA (hodowca HZ Zamarte) – plon wyższy o 13% od wzorca

GWIAZDA (hodowca HZ Zamarte) – plon wyższy o 6% od wzorca

IGNACY (hodowca Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka) – plon wyższy o 4% od wzorca

Pod względem zawartości skrobi, warto zwrócić uwagę na dwie odmiany polskie: ARUBA (hodowca HZ Zamarte) i MAGNOLIA (hodowca Pomorsko Mazurska Hodowla Ziemniaka), które miały zawartość skrobi ponadprzeciętnie dużą, bo ta pierwsza 14,6% a druga 15,6%. Szczegółowe wyniki w tabeli 3.

Odmiany jadalne wczesne - plon

W następnym artykule z tego cyklu omówimy odmiany średnio wczesne i średnio późne.

dr inż. Sylwester Lipski

* Warto przypomnieć, czym jest PDO. Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe (PDO) jest systemem stałych lub okresowych badań wartości gospodarczej odmian gatunków roślin uprawnych o dużym znaczeniu gospodarczym, wpisanych do Krajowego rejestru lub znajdujących się we Wspólnotowych katalogach odmian, obejmującym swym zakresem nie tylko doświadczenia odmianowe, ale również odmianowo-agrotechniczne. PDO jest wielopodmiotowym systemem doświadczalnym, w którym współpracują ze sobą jednostki i organizacje zainteresowane rozwojem rolnictwa zarówno w skali kraju, jak i własnego regionu (województwa),tj.samorządy terytorialne, samorządy rolnicze, administracja rządowa, służby doradcze, firmy hodowlano-nasienne, jednostki naukowe, związki plantatorów, przemysł przetwórczy oraz inne instytucje i organizacje działające na rzecz rolnictwa.