Rolnicy VAT-owcy zapłacą VAT od ,,samozbiorów''

O wyjaśnienie tej sytuacji poprosiła Ministerstwo Finansów Krajowa Rada Izb Rolniczych. W odpowiedzi ministerstwo poinformowało, że ustawa o VAT przewiduje dwa systemy rozliczeń dla podatników prowadzących działalność rolniczą, a mianowicie:

• tzw. system ryczałtowy – dostawa produktów rolnych2 pochodzących z własnej działalności rolniczej oraz świadczenie usług rolniczych dokonywane przez rolnika ryczałtowego jest objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług (VAT) przy jednoczesnym prawie do otrzymania zryczałtowanego zwrotu podatku z tytułu nabycia towarów i usług na potrzeby tej działalności,
• zasady ogólne – dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej oraz świadczenie usług rolniczych podlegają opodatkowaniu według właściwych stawek VAT. Systemem tym są objęci rolnicy, którzy zrezygnowali ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.

Dostarczanie produktów rolnych dokonywane przez rolnika ryczałtowego – również w ramach tzw. samozbiorów, tj. nieodpłatnie bądź za symboliczną odpłatnością, objęte jest zwolnieniem od podatku VAT.

- W przypadku rolników będących podatnikami VAT czynnymi, rozliczają oni ten podatek na zasadach ogólnych wynikających z przepisów w zakresie podatku VAT – tak jak wszyscy inni podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o VAT – poinformowało Ministerstwo Finansów.

Zgodnie z ustawą o VAT opodatkowaniu VAT podlegają czynności odpłatne (m.in. dostawy towarów i świadczenie usług za wynagrodzeniem), ale również niektóre czynności nieodpłatne, tj. nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika czy wszelkie inne darowizny towarów, lecz tylko w sytuacji, gdy podatnikowi przysługiwało, przy nabyciu bądź wytworzeniu towaru, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

- Wyżej wymienione zasady dotyczą również dostaw produktów rolnych dokonywanych w ramach tzw. samozbiorów – dodaje ministerstwo. - W przypadku dostaw nieodpłatnych podstawą opodatkowania jest koszt wytworzenia tych produktów, określony w momencie tej dostawy.

Od plonów, które zostały na polu podatku nie będzie...

- Należy podkreślić, że opodatkowaniu VAT powinny podlegać tylko te produkty, które zostały z gospodarstwa wydane (przekazane odbiorcom) lub spożyte na prywatne potrzeby. Produkty, które pozostały na polu, np. z uwagi na to, że przymrozek czy inne zjawiska pogodowe spowodowały, że produkty nie nadają się do zaoferowania klientom, nie podlegają opodatkowaniu VAT – informuje ministerstwo.

Podkreślono, że do tej pory nie trafiały do resortu finansów pytania czy wątpliwości związane z technicznymi aspektami związanymi z rozliczaniem samozbiorów, które są oferowane przez rolników od wielu lat.

- Zakładamy, że rolnikom nie sprawiało trudności rozliczanie podatku od wydawanych produktów, również tych w ramach samozbiorów – dodają urzędnicy. - Jeżeli rolnicy mają trudności z wypełnianiem obowiązków ciążących na podatnikach VAT czynnych, mogą powrócić po upływie 3 lat do statusu rolnika ryczałtowego.

Należy podkreślić, że podstawowy system dla rolników to system ryczałtowy (zwolnienie z VAT), rolnicy, którzy rezygnują z tego systemu i chcą rozliczać VAT na zasadach ogólnych są zobowiązani do prowadzenia ewidencji VAT i rozliczania podatku zgodnie z jego systemowymi założeniami, tak jak wszyscy inni podatnicy.

Podatek VAT jest podatkiem zharmonizowanym w Unii Europejskiej. Polska, jako państwo członkowskie, zobowiązana jest do zapewnienia zgodności przepisów krajowych regulujących opodatkowanie podatkiem od towarów i usług z przepisami prawa unijnego, w tym do przestrzegania zasad rządzących tym podatkiem.

Zwolnienia od podatku nie będzie

Poinformowano, że zwolnienia od VAT stanowią odstępstwo od ogólnych zasad opodatkowania tym podatkiem. Mogą one być stosowane tylko w granicach wyraźnie określonych przez dyrektywę VAT, co oznacza, że państwa członkowskie mogą stosować jedynie te zwolnienia, które zostały w sposób wyraźny wskazane w przepisach unijnych albo wynikają z przyznanych derogacji. Zasady te chronią stabilność systemu podatkowego, neutralność VAT oraz pewność obrotu gospodarczego.

- Zwolnienie od podatku VAT udostępniania przez podatników VAT czynnych produktów rolnych w ramach samozbiorów prowadziłoby do naruszenia jednej z podstawowych zasad systemu VAT w UE – zasady neutralności podatku VAT, stanowiłoby też naruszenie prawa unijnego – dodaje Ministerstwo Finansów. - Nie jest zatem rozważane wprowadzenie takiego rozwiązania.