Czy rolnicy będą musieli zapłacić VAT od ,,samozbiorów''

Sprawę podatku VAT od samozbiorów wywołał portal Życie Stolicy, które zapytało zarówno Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi jak i Ministerstwo Finansów, co będzie dalej z podatkiem VAT od zebranych nieodpłatnie przez obcych ludzi plonów.

Życie Stolicy zwróciło się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministra Finansów z zapytaniem dziennikarskim ws samozbiorów nieodpłatnych:

1) czy rolnik jest zobowiązany uiścić podatek VAT od towaru w ten sposób rozdysponowanego?

2) Jeżeli tak, w jaki sposób mają rolnicy obliczyć podstawę opodatkowania, tj. ilość towaru i cena (hurtowa, detaliczna)?

3) Czy ta rozdysponowany towar może być uznany za spełniający wymóg art. 7 ust.3 i 4 pkt. 2 ustawy o VAT t. towar małej wartości.

4) W przypadku w którym podatek VAT byłby należny czy Minister Finansów wyda rozporządzenia ws. zaniechanie poboru podatku VAT w takich sytuacjach?

5) Czy Minister Rolnictwa zamierza interweniować w sprawie nieodpłatnych samozbiorów, aby zdesperowani rolnicy nie byli dodatkowo opodatkowania (np. czy wystąpi do Ministra Finansów o wydanie rozporządzenia ws. zaniechania poboru podatku w takich sytuacjach)

- Uprzejmie informujemy, że organem właściwym w zakresie podatków, w tym podatku VAT, jest Minister Finansów i Gospodarki. W związku z tym bardzo prosimy o skierowanie pytań do tego ministerstwa - odpisał portalowi Wydział Obsługi Medialnej MRiRW .

Wydział prasowy Biura Komunikacji Ministra Finansów poinformował, że :

,,działalność rolnicza może być opodatkowana podatkiem VAT na zasadach ogólnych albo z zastosowaniem procedury przewidzianej dla tzw. rolników ryczałtowych.

Dostawy produktów rolnych dokonywane przez rolników ryczałtowych objęte są zwolnieniem od podatku VAT, jeżeli są to produkty pochodzące zasadniczo z jego własnej produkcji rolniczej (np. z własnego gospodarstwa rolnego). Dotyczy to również dostaw dokonywanych w ramach tzw. samozbiorów, tj. nieodpłatnie bądź za symboliczną odpłatnością.

W przypadku rolników będących podatnikami VAT czynnymi, rozliczają oni ten podatek na zasadach ogólnych wynikających z regulacji ustawy o VAT i aktów wykonawczych do tej ustawy.

Opodatkowaniu VAT podlegają czynności odpłatne (m.in. dostawy towarów i świadczenie usług za wynagrodzeniem), ale również niektóre czynności nieodpłatne, tj. nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika czy wszelkie inne darowizny, w sytuacji, gdy podatnikowi przysługiwało przy nabyciu bądź wytworzeniu towaru prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.''

Przypomnijmy, że funkcję Ministra Finansów pełni Andrzej Domański z Koalicji Obywatelskiej. To ważne, bo w tym samym czasie inni posłowie Koalicji Obywatelskiej: Iwona Małgorzata Krawczyk, Marek Jan Chmielewski, Łukasz Horbatowski zdecydowali się interpelacją w tej sprawie, ale... do ministerstwa rolnictwa.

W interpelacji czytamy:

,,W ostatnim okresie w wielu regionach kraju odnotowano przypadki, w których rolnicy – w obliczu nieopłacalności zbiorów, zerwania łańcuchów dostaw bądź działań dezinformacyjnych – byli zmuszeni do społecznego przekazywania płodów rolnych lub ponosili straty wynikające z błędnych informacji rozpowszechnianych w sieci.

Obowiązujące przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361, z późn. zm.) w art. 7 ust. 2 stanowią, że nieodpłatne przekazanie towarów przez podatnika może zostać uznane za dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu, jeśli przy ich nabyciu przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego. Jednocześnie ustawa przewiduje wyjątki dla niektórych przypadków – w szczególności prezentów o małej wartości i próbek – a rozporządzenia wykonawcze ministra finansów okresowo umożliwiają zastosowanie stawki 0% VAT przy przekazaniu żywności na rzecz organizacji pożytku publicznego.

W praktyce oznacza to, że rolnicy prowadzący działalność gospodarczą i będący czynnymi podatnikami VAT nie mają jednoznacznej pewności, w jakich okolicznościach nieodpłatne przekazanie plonów może zostać potraktowane jako czynność opodatkowana. Z kolei rolnicy ryczałtowi, choć korzystają ze zwolnienia, pozostają w stanie niepewności interpretacyjnej w zakresie dokumentowania takich czynności.

Równocześnie obserwowane przypadki fałszywych informacji rozpowszechnianych w Internecie – dotyczących rzekomych „darmowych zbiorów” czy „nieodebranych płodów rolnych” – wskazują na konieczność włączenia w system ochrony rolników instytucji odpowiedzialnych za przeciwdziałanie dezinformacji w przestrzeni cyfrowej. Taką rolę może pełnić NASK – Państwowy Instytut Badawczy działający pod nadzorem ministra cyfryzacji, który posiada kompetencje w zakresie monitorowania i reagowania na zjawiska dezinformacyjne.

Posłowie wnioskują o wsparcie prawne do poszkodowanych rolników i pytają:

1. Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, we współpracy z Ministerstwem Finansów i Krajową Administracją Skarbową, planuje opracowanie jednolitych wytycznych lub interpretacji ogólnej doprecyzowującej zasady nieodpłatnego przekazywania płodów rolnych przez czynnych podatników VAT na cele społeczne, lokalne lub edukacyjne, tak aby rolnicy mieli pewność co do skutków podatkowych takich działań?
2. Czy resort rolnictwa rozważa wprowadzenie uproszczonego trybu dokumentowania darowizn dla rolników ryczałtowych, obejmującego np. ewidencję ilościową lub oświadczenie o przekazaniu produktów, co pozwoliłoby ograniczyć ryzyko sporów z organami podatkowymi i wspierałoby inicjatywy ograniczające marnowanie żywności?
3. Czy w ramach współpracy międzyresortowej (MRiRW, MSWiA, Ministerstwo Cyfryzacji, NASK – Państwowy Instytut Badawczy) planowane jest opracowanie mechanizmu szybkiego reagowania na przypadki dezinformacji godzące w interes rolników i bezpieczeństwo rynku rolnego – w tym systemu ostrzegania, dementi i wsparcia prawnego dla poszkodowanych producentów rolnych?

Na tym etapie trudno rozstrzygnąć jak się sprawa zakończy. Przypomnijmy jednak sprawę piekarza, bodaj z Legnicy, który przed kilku laty rozdawał niesprzedany chleb ubogim i... musiał za to zapłacić ogromny podatek. Do sprawy będziemy powracać w chwili, gdy pojawi się odpowiedź na iterpelację posłów KO.

Interpelację znajdziemy TUTAJ>>>KLIK

Żródło: Życie Stolicy